Al twee jaar heeft Alpe d’HuZes het hoogtepunt – de koersweek in Frankrijk – moeten missen. Dat heeft negatieve gevolgen gehad voor het aantal en de hoogte van de binnengekomen donaties. Dat betekent dat er minder wetenschappelijke onderzoekstrajecten gefinancierd kunnen worden vanuit het Alpe d’HuZes/KWF-fonds. Ina Sonnen is één van de negen gelukkigen die in 2021 van start konden gaan. Zij gaat aan het Hubrecht Instituut een onderzoeken uitvoeren om chemotherapie voor darmkanker te optimaliseren.

“Als kind ben ik geconfronteerd met een familielid dat aan hersenkanker leed”, is Ina’s toelichting waarom zij kankeronderzoek wilde doen. “Tot nu toe heeft mijn onderzoekswerk zich geconcentreerd op het leren begrijpen hoe in een gezond lichaam gezonde cellen verdubbelen en hoe cellen met elkaar communiceren. Ik ben hoopvol gestemd dat de opgedane kennis vertaald kan worden naar het begrijpen van kanker en de behandeling ervan.”

Signalering

Cellen communiceren met elkaar. Dat is nodig om elke cel te laten weten wanneer hij moet verdubbelen of wanneer hij bijvoorbeeld een darmcel moet worden. Deze cel-cel-communicatie wordt signalering genoemd.

“Bij kanker blijken deze signaalwegen vaak gemuteerd”, legt Ina uit. “Cellen weten niet meer wat ze moeten doen. Ze verdubbelen te veel of worden geen darmcellen meer. Daarom richten veel kankermedicijnen zich op deze signaalwegen. Probleem is echter dat je niet alleen de communicatie tussen kankercellen blokkeert, maar ook die tussen gezonde cellen. Dat verklaart de ernstige bijwerkingen die patiënten ondervinden. Dat is het lastige aan kankertherapie en kan een effectieve therapie zelfs onmogelijk maken.”

Simulatie

Doel van Ina’s project is te onderzoeken of en hoe chemotherapie geoptimaliseerd kan worden door de best mogelijke hoeveelheid en frequentie van het toedienen van geneesmiddelen te bepalen. Pascal Schulthess en Jan-Daniël de Leede, twee onderzoekers in Ina’s lab, werken samen aan deze vraagstelling. Er is een systeem opgebouwd waarmee chemotherapie bij kanker gesimuleerd wordt. In een mini-incubator, een chip, groeien kankercellen of mini-organen. Zo wordt precies vastgelegd wanneer en hoeveel geneesmiddelen toegediend worden. Parallel wordt gemeten hoe de geneesmiddelen de cel-cel-communicatie beïnvloeden, of kankercellen nog verdubbelen en of kankercellen wellicht worden geïnstrueerd af te sterven.

… optimale toediening van geneesmiddelen om kankergroei te stoppen, met zo min mogelijk bijwerkingen …

Ina: “Op deze manier willen we erachter komen wat de optimale toediening van geneesmiddelen is voor het stoppen van kankergroei en met zo min mogelijk bijwerkingen voor de patiënt. We richten ons in dit project in eerste instantie op darmkanker, maar op de langere termijn zullen we deze methode ook toepassen op andere soorten kanker.”